Hiện nay, do bị chuột phá hoại diện tích lúa chiêm xuân, một số người dân đã dùng bẫy điện để diệt chuột. Việc làm này đang tiềm ẩn nguy hiểm cao độ, uy hiếp đến sự an toàn tính mạng của con người. Đây tiếp tục là lời cảnh báo đáng lo ngại về tình trạng sử dụng điện bẫy chuột bảo vệ mùa màng gây nguy hiểm chết người mà pháp luật đã nghiêm cấm từ lâu. Trên thực tế, việc dùng điện để đánh bẫy, diệt chuột đã gây ra nhiều vụ chết người thương tâm. Người dùng điện để bẫy chuột kể cả chưa gây thiệt hại về người cũng là vi phạm pháp luật và bị xử lý.

Căn cứ điểm đ, khoản 4 Điều 15 Nghị định 134/2013/NĐ-CP được sửa đổi bởi Khoản 18 Điều 2 Nghị định 17/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực điện lực, an toàn thuỷ điện, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả có quy định như sau:

Vi phạm quy định về an toàn điện

5. Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

đ) Sử dụng điện để bẫy, bắt động vật hoặc làm phương tiện bảo vệ trực tiếp trái quy định của pháp luật;

Tại Điều 3 Nghị định 134/2013/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 2 Nghị định 17/2022/NĐ-CP có quy định như sau:

Các hình thức xử phạt vi phạm hành chính và mức phạt tiền

1. Hình thức xử phạt chính:

a) Cảnh cáo;

b) Phạt tiền.

2. Hình thức xử phạt bổ sung:

a) Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính (gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính);

b) Tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề có thời hạn;

c) Đình chỉ hoạt động điện lực có thời hạn; đình chỉ hoạt động dán nhãn năng lượng có thời hạn.

3. Mức phạt tiền:

a) Mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực điện lực là 100.000.000 (một trăm triệu) đồng đối với cá nhân và 200.000.000 (Hai trăm triệu) đồng đối với tổ chức;

b) Mức phạt tiền quy định tại Chương II Nghị định này là mức phạt tiền áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính do cá nhân thực hiện.

Theo đó, cá nhân có hành vi sử dụng điện bẫy chuột là hành vi vi phạm pháp luật và bị xử phạt hành chính từ 60.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng.

Tại mục 12, Phần I, Công văn số 81/2002/TANDTC ngày 10/6/2002 của Tòa án nhân dân (TAND) Tối cao về việc “Giải đáp, hướng dẫn các vấn đề về nghiệp vụ”, để xét xử đúng tội cần phải xem xét từng trường hợp cụ thể. Về nguyên tắc, TAND Tối cao hướng dẫn như sau:

Đối với trường hợp sử dụng điện trái phép để chống trộm cắp mà làm chết người thì người phạm tội phải bị xét xử về tội giết người. Đối với trường hợp sử dụng điện trái phép để diệt chuột, chống súc vật phá hoại mùa màng thì cần phân biệt như sau:

Nếu người sử dụng điện mắc điện ở nơi có nhiều người qua lại (cho dù có làm biển báo hiệu), biết việc mắc điện trong trường hợp này là nguy hiểm đến tính mạng con người, nhưng cứ mắc hoặc có thái độ bỏ mặc cho hậu quả xảy ra và thực tế là có người bị điện giật chết, thì người phạm tội bị xét xử về tội giết người.

Trường hợp người sử dụng điện mắc điện ở nơi họ tin rằng không có người qua lại, có sự canh gác cẩn thận, có biển báo nguy hiểm và tin rằng hậu quả chết người không thể xảy ra..., nhưng hậu quả có người bị điện giật chết, thì người phạm tội bị xét xử về tội vô ý làm chết người.

Như vậy, nếu chủ tài sản sử dụng điện trái phép để bảo vệ tài sản (trong đó có việc sử dụng điện để chống trộm, bẫy chuột) bất luận thuộc trường hợp nào mà làm chết người thì đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tội danh và hình phạt phụ thuộc vào ý thức, động cơ của người phạm tội cũng như mức độ hậu quả đã gây ra.

Tội vô ý làm chết người

1. Người nào vô ý làm chết người, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội làm chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.

Căn cứ các quy định của Pháp luật nêu trên;

Để đảm bảo an toàn tính mạng của nhân dân và trật tự an toàn xã hội tại địa phương;

Thực hiện Nghị quyết của Đảng ủy xã họp ngày 31/7/2023

Ủy ban Nhân dân xã Lê Ninh yêu cầu toàn thể nhân dân trong xã thực hiện nghiêm một số nội dung sau:

1. Nghiêm chỉnh chấp hành các Quy định của Pháp luật, không sử dụng điện (kể cả điện lưới và xung điện kích điện từ ắc quy lên) để đánh bẫy, bắt chuột dưới mọi hình thức.

2. Khi phát hiện có người bẫy chuột bằng điện thì khẩn trương thông báo cho lực lượng chức năng để kịp thời ngăn chặn, xử lý.

3. Giao cho lực lượng Công an xã chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND xã, tổ chức tuần tra, phát hiện, tham mưu xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, không để xẩy ra thiệt hại về người do bẫy chuột bằng điện.

4. Đề nghị các ông, bà Chủ tịch các đoàn thể, BTCB, Trưởng thôn tuyên truyền cho Hội viên, đoàn viên và nhân dân nghiêm túc không sử dụng điện để bẫy chuột./.